Dört Troçkist sosyalist örgütten oluşan bir koalisyon olan Marksist FIT-U (Frente de Izquierda y de Trabajadores – Unidad/ Solun ve İşçilerin Cephesi-Birlik), Kasım ayında Arjantin’de yapılan genel seçimlerinde neredeyse 1,3 milyon oy (ulusal oyların yüzde 6’sı) alarak Ulusal Temsilciler Kongresi’nde dört üye seçtirdi ve böylece muazzam bir başarı elde etti.
Bu sonuç, FIT-U’yu ekonomik ve sosyal krizin derinleştiği bir zamanda ülkedeki en büyük üçüncü seçim gücü haline getiriyor. İşçi sınıfının geniş kesimleri, Alberto Fernandez’in Frente de Todos/ Herkes için Cephe’nin Peronist hükümeti karşısında giderek daha fazla hayal kırıklığına uğradı. Ancak popülist aşırı sağın önemli kazanımlar elde ettiğini ve işçi hareketi için gerçek bir tehlike oluşturduğunu belirtmek de oldukça önemli.
Seçim sonucu, Arjantin’deki devrimci sol ve işçi sınıfı hareketi için büyük fırsatlar sunuyor. Ancak Yunan (ve uluslararası) anti-kapitalist, sosyalist ve Troçkist solu için de önemli dersler var. Xekinima- Enternasyonalist Sosyalist Örgüt’ten (Yunanistan) Nikos Kanellis, FIT-U/Sol Cephe’yi oluşturan dört örgütten biri olan MST’nin (Movimiento Socialista de los Trabajadores/İşçi Sosyalist Hareketi) Arjantin’in başkenti Buenos Aires’teki adayı ve önde gelen üyelerinden Alejandro Bodart ile görüştü.
Alejandro BODART ile röportaj , 01/12/2021
S: Yoldaş Alejandro, öncelikle FIT-U’nun seçim başarısı için tebrikler. Alberto Fernández ve Cristina Kirchner’in Peronist koalisyonu bir yenilgiyle karşı karşıya kaldı. Bunun ana nedenleri nelerdir?
Alejandro Bodart: Seçimler, iktidar koalisyonunun açık bir yenilgisiydi. Eylül’deki ön seçimlerde alınan kötü sonucun ardından, Fernandez hükümeti tüm kayırmacılık aygıtını seferber etti ve Buenos Aires Eyaleti’ndeki farkı azaltmayı başardı, yine de açık bir gerileme yaşadılar. Ulusal oyların %33’ünü alan hükümet, iki yıl önceki cumhurbaşkanlığı seçimlerinden (Peronistlerin reform sözü verenlerin sağcı neoliberal Macri hükümetini mağlup ettiği zamandan) bu yana toplumsal/seçim tabanının neredeyse %40’ını kaybetti. En önemli dördü de dahil olmak üzere çoğu ilde kaybetti, Ulusal Kongre’deki çoğunluğunu sadece bir sandalye farkla korudu, ancak (eski Peronist başkan ve şimdiki başkan yardımcısı) Cristina Kirchner’in başkanlık etmekte olduğu Senato’nun kontrolünü kaybetti.
Hükümetin yenilgisinin ana nedeni, salgının şiddetlendirdiği ekonomik kriz ve hükümetin IMF’ye ve diğer uluslararası borç verenlere ve tahvil sahiplerine olan borçlarını ödemek için uyguladığı kemer sıkma önlemleri nedeniyle çalışanların yaşam standartlarındaki büyük bozulmadır.
Yoksulluk şu anda %51 (gençler arasında %70), işsizlik %14, muazzam iş güvencesizliği, artan yoksunluk, para birimi devalüasyonları ve yılda %50’yi aşan bir enflasyon oranı var. Bunlar, Arjantin’de halihazırda 116.000’den fazla cana mal olan pandeminin sorgulanır yönetimiyle birleşiyor.
Eylül’deki ön seçimlerde alınan yenilginin ardından, hükümet koalisyonunun iç bölünmeleri, açık bir şekilde sağa kaymanın sinyalini veren bir kabine değişikliğiyle kamuoyu önünde patladı. Seçim kampanyasının final bölümü, hükümetin, ülkenin 50 milyar dolardan fazla borcu olan IMF ile yeni bir anlaşma imzalamaya yönelik umutsuz girişimleriyle belirlendi. Alberto Fernandez ve Cristina Kirchner’in sağcı Macri hükümetinin felaketlerini değiştirmek için geldiklerine inananların çoğu, tamamen hayal kırıklığına uğradı ve onları büyük bir protesto oyu ile cezalandırdı.
S: Mauricio Macri etrafındaki geleneksel burjuva koalisyonunun zaferi Arjantin toplumunda sağa bir dönüşü temsil ediyor mu?
Alejandro Bodart: Hiç de değil. Macri’nin Juntos por el Cambio’su (Değişim için Birlikte) seçimi kazanmasına rağmen, oy toplamını sabit kaldı ve Peronist Adalet Partisi’ne (Partido Justicialista) karşı kaybettiği 2019 seçimleri ile kıyaslandığında büyümedi. Daha güçlü bir zafer bekleyen liderleri arasında da bir kutlama havası yoktu. Bu, daha derin bölünmeleri ve bir iç krizi ortaya çıkardı.
Bu burjuva muhalefete verilen oy, hükümeti kitlelerin daha geri bir katmanı tarafından cezalandırmayı amaçlayan bir protesto oyuydu. Seçimin temel özelliği, Macris Juntos por el Cambio’nun güçlendirilmesi değil, üçüncü sırada FIT-U/Sol Cephede ve dördüncü sırada popülist sağın güçlenmesinde ifade edilen iki büyük koalisyon pahasına derinleşen kutuplaşmaydı.
S: Aşırı neoliberal Javier Milei liderliğindeki aşırı sağ koalisyon da önemli kazanımlar elde etti. Bunu nasıl başardılar, bu partinin karakteri nedir ve sizce ne kadar büyük bir tehlikeyi temsil ediyorlar?
Alexander Bodart: Aşırı sağ koalisyon başkent Buenos Aires’te ve ayrıca Buenos Aires eyaletinde daha fazla oy aldı, ancak diğer illerde de bazı kazanımlar elde etti. Bu, daha önce de belirttiğim gibi toplumsal kutuplaşmayla ilgiliydi. Kıtasal ve küresel ifadeleri olan (Bolsonaro, Trump, vb.) bir olgunun parçasıdır, ancak ülkemizde daha küçük boyuttadır. Bir bakıma, sol için büyük seçim kazanımları sağlayan aynı olgunun bir ifadesidir, ancak bu kez tersten. Milei’nin popülist aşırı sağı, siyasi rejime, yozlaşmış siyasi “kast”a karşı muhalefet unsurları içeriyor, ancak partisi çoğunlukla son diktatörlüğün baskılarının savunucularından, kadın haklarına, çeşitliliğe ve işçi hareketine vb. karşı olan muhafazakarlardan.
Milei ve aşırı sağın diğer temsilcilerinin kitle iletişim araçlarında önemli bir yer edindiğini, bol miktarda kaynak ve hatta onları gelecekteki bir hükümete dahil etmeyi uman Macri’nin Juntos por el Cambio koalisyonunun bazı kısımlarının desteğini aldığını belirtmek önemlidir. Birkaç ilde aday listeleri sunsalar da henüz ülke genelinde konsolide bir yapıya sahip değiller. Parlamentoda, geleneksel sağcı Juntos por el Cambio ile kesinlikle yakın çalışacaklar. Bu süreç, ucu açık olup, diğer ülkelerdeki benzer ifadeler gibi ülkenin yeni gerçekliğinin bir parçası olacaktır.
Kuşkusuz, asıl tehlike gelişebilmeleri ve büyüyebilmeleridir, ancak bu yalnızca onlara bağlı olmayan bir şeydir – sınıf mücadelesinin gelişimine ve solun eylemlerine bağlı olacaktır. Mevcut Peronist Frente de Todos (Herkesin Cephesi) hükümetinin yarattığı toplumsal felaket, aşırı sağın ortaya çıkması için gerekli koşulları yarattı – bu, Peronistleri onları durdurmaya elverişsiz kılıyor. Daha geleneksel olan sağ parti şu anda yoğun bir iç tartışmaya dalmış durumda ve bunların içinde radikal sağa doğru ilerlemeyi öneren bir kesim var. Şüphesiz ortaya çıkacak olan bu siyasi mücadeleler ve toplumsal ve işçi sınıfı mücadeleleri bağlamında, iddiamız, solun en çok güçlenen olacağı ve bu aşırı sağ ifadelere karşı bir fren haline geleceği yönündedir.
S: FIT-U/Sol Cephe kurulduğundan bu yana en iyi sonucu elde etmeyi nasıl başardı?
Alexander Bodart: Sonuç, Arjantin’in dünyanın ve özellikle Latin Amerika’nın daha genel dinamiğine uyum sağladığını gösteriyor. Kemer sıkma planlarını uygulayan geleneksel güçlerin krizi ve erozyonu karşısında, hoşnutsuzluk bazen isyanlarda ve geniş sokak eylemlerinde, bazen solda yer alan güçlerin ortaya çıkması ve seçim kazanımlarında, bazen de her ikisinin bileşiminde yansıma eğilimindedir. Bazı ülkelerde, bu seçim sıçraması, Peru ve Şili’de ya da Kolombiya’da ortaya çıkmakta olanlarda olduğu gibi, sol söylemden, reformist ve uzlaştırıcı programa sahip sektörler tarafından faydalanıldı. Arjantin’de Troçkizm solun ana akımıdır. Stalinizm uzun süredir önemsiz seviyelere kadar zayıfladı ve merkez solun çeşitli ifadeleri Peronist Frente de Todos koalisyonu tarafından emildi. Bu nedenle, geleneksel güçlerin aşınması ve öfkeli bir aşırı sağın ortaya çıkmasıyla birlikte, kendisini solda bir alternatif olarak konumlandırabilen güç Sol Cephedir.
Partimiz MST için akılda tutulması gereken bir şey, ilk kez bir yasama seçimlerinde bu cephenin parçası olduğumuz gerçeğidir. 2019’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Sol Cephe’ye katıldık. Böylece, cephe sadece nesnel durumdan faydalanmakla kalmadı, aynı zamanda katkıda bulunduğumuz ek %30 oranında büyüdü. Bu, Eylül ön seçimleri için kendi listemiz ve cepheyi oluşturan diğer güçlerin listeleri için ayrı listeler sunduğumuz için rakamlarla ifade edildi.
Elde ettiğimiz seçim sonucu özellikle önemli çünkü FIT-U/Sol Cephe siyasi ve programatik olarak sağlam, mücadeleci, burjuva veya küçük-burjuva güçlerden bağımsız ve açıkça anti-kapitalist ve sosyalisttir ki bu, öngördüğümüz büyük toplumsal çatışma karşısında, durumdan nasıl yararlanacağını bilmesi ve dar görüşlü olmaması koşuluyla solun işine yarayacak bir unsurdur. En iyi sonuçların en işçi ve en yoksul bölgelerde elde edilmesi de önemlidir.
Ülke genelinde %6’dan fazlasını temsil eden 1.300.000 oyla solu üçüncü ulusal güç olarak birleştirmeyi başardık. Birçok il ve bölgede %10’a yakındık ve Jujuy ilinde %25’e ulaştık. Bu sonuçla, Sol Cephe dört ulusal milletvekili, Buenos Aires’te iki eyalet milletvekili, CABA’da iki yerel vekil ve çok büyük önem taşıyan yeni bir önemli varlık kazandı: Buenos Aires’in banliyölerinin kalbinde bir düzine belediye meclisi üyesi. Bir zamanlar dokunulmaz olan Peronist baronların “ülkenin işçi sınıfının çoğunun yoğunlaştığı yer”. Sol ilk kez aşılmaz görünen barajı kısmen kırmayı başardı. Bu bariyer kırılmaya başlıyor ve bu, gelecekte çok daha geniş bir alana açılma potansiyeline sahip daha derin bir sürecin ifadesidir. Bu, kuşkusuz sadece seçim düzeyinde değil, özellikle fabrikalarda, yerleşim alanlarında ve geleceği olmayan uçsuz bucaksız gençlerin günlük yaşamında en çok dikkat etmemiz gereken süreçtir.
S: Sol Cephe’nin tarihi, karakteri, yapısı ve işleyişi hakkında bize birkaç şey söyleyebilir misiniz?
Alejandro Bodart : Kuruluşundan bu yana, Sol Cephe esasen bir seçim cephesi olarak kuruldu. Aslında bu da MST’nin temel eleştiri noktalarından biri, yani Sol Cephe’nin seçim kampanyasında çok önemli bir rol oynaması (bazı inişler ve çıkışlar ile), ancak sınıf mücadelesinde bu seviyeden bir üst seviyeye çıkamaması. Bu, devam eden bir tartışmanın parçası ve daha da ilerleyebileceğimizden eminiz. Gerçekten de, son seçim sırasında Sol Cephe içindeki adaylarımız tarafından teşvik edilen kamuoyu tartışmasının bir parçasıydı.
Sol Cephe artık ulusal bir genişleme ve Cephe’nin ana eylemlerinin tartışıldığı ve daha büyük tartışmaların yapıldığı bir ulusal komitenin oluşturulmasını başardı. Bu komite, özel bölgesel sorunlarla ilgilenmek için çeşitli coğrafi sorumluluk alanlarında yerel bir versiyona sahiptir. Bu komite, ortak bir program ve Sol Cepheyi oluşturan partilerin katılımı çerçevesinde siyasi ve örgütsel bir karaktere sahiptir.
Ulusal bir siyasi ve örgütsel koordinasyon komitesi olan Sol Cephe’nin mevcut yapısının bu olduğunu söyleyebiliriz. En son seçim sonucundan sonra önümüze duran zorluk, -diğer şeylerin yanı sıra- Sol Cephe’ye katılmaya karar verebilecek yeni örgütlerin yanı sıra dört bileşen partinin üyesi olmayan emek alanından, toplumsal, feminist ve çevre alanından geniş aktivist kesimleri bir araya getirmek ve mümkünse katılmaları olasılığını incelemektir.
Öte yandan, ülkede ve kıta genelinde var olan siyasi ve sosyal durum dikkate alındığında, seçim alanında sağlanan birliğin sınıf mücadelesi alanının genelinde de şekillenebilmesinin sağlanması bir diğer zorluktur. Bu, özellikle, bu alanların her birinde var olabilecek tüm özelliklerle birlikte emek, öğrenci ve halk hareketinin liderliğine meydan okumak anlamına gelir. Asıl mesele, Sol Cephe’nin sadece bir üstyapısal seçim temsilinden daha fazlası olabileceği ve olması gerektiğidir – o, mücadelelerde toplumsal tabanın liderliği için savaşmak için bir araç haline gelmelidir, vb.
S: Sizce ülke için temel perspektifler ve önümüzdeki dönemde Sol Cephe’nin karşı karşıya olduğu görevler nelerdir?
Alexander Bodart: Hükümet, IMF ile bir anlaşmaya varma ihtiyacına dayalı olarak sağ muhalefetle sosyal ve siyasi bir anlayış çağrısında bulundu. İşçi haklarına yönelik büyük saldırılar ve bunları engellemek için büyük mücadeleler verilecektir. Bu saldırılar sadece kemer sıkma değil, aynı zamanda iş hukuku reformu ile başlayan ve emeklilik ve mali alanlarda gerici reformları tamamlamayı amaçlayan askıda bekleyen gerici “reformlar”dır. Mali açığı azaltma hedeflerine ulaşmak için sosyal harcamalarda daha da büyük bir azalma bekleniyor. Bu, emeklilik ve emekli aylığı için ayrılan bütçede daha da büyük kesintiler, kamu görevlilerinin maaşlarını yok etmeye devam etmek, refah ve sosyal yardım kesintileri, kamu hizmetlerinde zamlar (%30 ile %45 arasında artışlar konuşuluyor), Peso’nun devalüasyonu, ve ekonominin daha “rekabetçi” hale getirilmesi anlamına geliyor.
Kitle hareketi, bürokratik aygıtlardan bağımsız olarak sokaklarda ve örgütlenme süreçlerinde büyüyen bir etkinlik gösterdiğinden, bu perspektif bizi yeni toplumsal mücadelelerin olacağı sonucuna götürüyor. Hükümetin büyüyen siyasi zayıflığı ve rejimin daha genel krizinin birleşimi, yeni krizler ve genel durumda bir sosyal patlamaya yol açabilecek ani değişiklikler açabilir.
Bu perspektif ve seçimde elde edilen konum Sol Cephe için büyük bir meydan okuma anlamına geliyor. Bu, IMF ile yeni anlaşmaya karşı mümkün olan en geniş seferberliği teşvik etme ve seçimlerden sonra sol cepheyi geleneksel partilere karşı tek gerçek alternatif olarak sunma ihtiyacıyla şimdiden başlıyor.
14 Kasım seçimlerinin önemli siyasi ve seçim başarısı, başlı başına bir son olarak değil, bize her alanda atılım yapmak ve çok daha fazla ilerlemek için güçlü bir ivme veren yeni bir başlangıç noktası olarak görülmelidir. Bu da cesaret ve bizimden gelen siyasi bir hücumu gerektiriyor.
Sol Cephe bir seçim cephesinden çok daha fazlası olma potansiyeline sahiptir. Daha derin, daha kalıcı bir şey düşünmek için koşullar var. MST olarak, her örgütün bir akım olarak kendi bağımsızlığını ve örgütsel yapısını koruyabileceği emek hareketi ve gençlikte liderlik mücadelelerini ve meydan okumalarını ortaklaşa destekleyerek ve teşvik ederek mücadelenin tüm cephelerinde nasıl müdahale edileceğini tartışıp ve karara bağlayabilen, haftalık toplantılarla ulusal bir koordinasyon organına sahip büyük bir siyasi hareket veya birleşik çok yönlü bir parti başlatabileceğimizi defalarca önerdik. Örneğin, entelektüeller gibi bağımsız insanları ve toplumsal hareketlerin liderlerini aktif ve kalıcı olarak harekete nasıl dahil edeceğimizi çözmeye çalışmalıyız. Onlara her seçimde oylarıyla bizi desteklemekten daha önemli bir yeri nasıl verebiliriz? Ayrıca, Peronizme sırt çeviren diğer örgütlerin tabanları hakkında ve bu süreçten nasıl yararlanabileceğimize dair önerileri de düşünmemiz gerekiyor, bu aynı zamanda diğer solcuları da bize katılmaya teşvik etmenin bir örneği olabilir.
Muhafazakarlık ya da rutincilik ya da kendimizi sadece seçim biçimlerine bağlama zamanı değil. Devrimci siyaset bu aşamada durmaz, onları daha kapsamlı ve kapsamlı bir şekilde ilerletmeye çalışır. Bu, belki de, devrimci solu şimdiye kadar elde ettiğimizden çok daha büyük bir düzleme yerleştirme girişiminde bulunmak için yıllardır sahip olduğumuz en iyi fırsattır. Bu da bir programla, siyasetle, fırsatlardan ve zamanlamadan yararlanarak, soyut olmayan ama ortaya çıkan yeni duruma göre somut tepkiler gerektiren bir şekilde yapılabilir.
S: Bir bütün olarak Latin Amerika, Şili ve Ekvador’daki isyanlardan sonra sınıf mücadelesinde yeni bir aşamaya girmiş görünüyor. Kıta bazında devrimci-marksist solun görevleri nelerdir sizce?
Alejandro Bodart : MST’nin de bir parçası olduğu Uluslararası Sosyalist Birlik’te (ISL), soruda belirttiğin isyanlar ve devrimlerden bu yana kıtada başlayan duruma atıfta bulunmak için devrim öncesi bir durumun tanımı üzerinde çalışıyoruz. Bu, devrimin çok yakın olduğu veya sayısız çelişkinin üstesinden gelmek zorunda olmadığımız anlamına gelmez.
Latin Amerika’ya odaklanarak, bölgenin yalnızca önemli bir altüst oluş sürecinden gelmekle kalmayıp, aynı zamanda ekonomik ve sağlık düzeyinde pandeminin en çok etkilediği kıta olduğunu belirtmek önemlidir. Ülkelerin çoğu, GSYİH açısından dramatik bir ekonomik düşüş ve eşitsizlikte şiddetli bir artış yaşadı. Bu, benim fikrime göre, sosyal kutuplaşma senaryosunu daha olası kılıyor ve ileride artan çatışma olasılığını artırıyor.
Bu anlamda, devrimci solun temel görevinin, çoğu durumda IMF ve emperyalist kurumlar tarafından teşvik edilen ve daha sonra yerel hükümetler tarafından uygulanan kemer sıkma planlarına karşı mücadelelerin öncüsü olarak ayakta durmak ve kendisini güçlendirmek olduğunu söyleyebilirim. Bu güçlenme, kararlı bir şekilde hareket edebilir, işçi hareketinin liderliği için mücadele edebilir, güçlü kadın ve LGBTİ+ hareketlerinde sosyalist politikalara müdahale edebilir, kitlelerin yaşadığı işçi sınıfı banliyölerine ulaşabilir ve elbette devrimci solun birçok liderliğinde hüküm süren mezhepçiliği ve oportünizmi aşabilir. Her ülkedeki çalışmalarımızı ve onları desteklemek için uluslararası koordinasyonu güçlendirmeye çalışan Uluslararası Sosyalist Birlik olarak üstlendiğimiz üstesinden gelinmesi gereken zorluk budur.
